Urineverlies

Plasklachten en incontinentie bij vrouwen

Hoewel een meerderheid van de bevolking, en zeker de groep 50+ aangeeft problemen met plassen te hebben, lijkt op dit onderwerp nog een grote taboe te heersen. In het geval van incontinentie (ongewenst urineverlies) wordt dit taboe steeds vaker doorbroken. Vrouwen kunnen ook last hebben van andere plasproblemen, hiervoor is nog steeds weinig aandacht.

Maatschappelijke en psychologische factoren

Plassen mag niet gezien worden. In Nederland kun je zelfs een boete krijgen voor ‘wildplassen’. Waar een man soms even snel een boompje kan opzoeken, rest de vrouw niets anders dan haar plas op te houden. Overigens kunnen vrouwen, met enige oefening best staand plassen of met een hulpmiddel (plastuit) hetzelfde effect bereiken.

Gemiddeld wordt 7 keer per dag geplast, waarvan een keer ‘s nachts. Veel vrouwen voelen voelen echter veel vaker de drang tot plassen. In sommige gevallen kan die drang leiden tot een angst om niet te kunnen plassen. Angst en paniek dienen voorkomen te worden.

Het voortdurend op zoek zijn naar een plaats (wc) om eventueel te kunnen plassen kan een nadelig effect hebben op bijvoorbeeld het winkelplezier. Het wel aanwezig zijn van een toilet beidt niet altijd een oplossing.

Sommige vrouwen hebben moeite / angst te plassen in een openbare ruimte, zoals bijvoorbeeld een openbaar toilet. Een simpele oplossing lijkt van te voren thuis te plassen en verder zo weinig mogelijk te drinken.

Weinig drinken helpt weinig. Een gezonde blaas, werkt het beste bij voldoende vocht. Van te voren thuis plassen lukt haast nooit. Vaak alleen een dun straaltje en zodra opgestaan alweer een licht neiging tot…….. Plasangst bestaat uit de angst dat anderen je horen plassen, anderen opvalt dat je vaak moet plassen of het niet kunnen plassen als het ‘moet’.

Bij incontinentie hebben we het hier over het onverwachts of ongewenst verlies van urine. Hoewel volkomen onterecht wordt dat vaak geassocieerd met oudere vrouwen.

Urineverlies of urine-incontinentie, komt vaak voor. Wanneer vrouwen gevraagd wordt of zij weleens ongewenst urineverlies hebben gehad, komen de cijfers al snel dicht in de buurt van de 50%.

Urineverlies komt voor onder alle leeftijden. ‘In je broek plassen van het lachen’ is daar een voorbeeld van. Ook blaasontsteking kan leiden tot urineverlies.

Wanneer urineverlies vaker dan eens in de twee weken voorkomt en het gaat om meer dan wat druppeltjes kan werkelijk van urine-incontinentie gesproken worden. 5 tot 7 % van de vrouwen heeft hier last van.

Vanaf 35 jaar heeft 25% van de vrouwen problemen met urineverlies. Dit heeft veel te maken met het krijgen van kinderen. Zwangerschap rekt de spieren van de bekkenbodem uit of beschadigt deze spieren zelfs. Hierdoor kunnen de vagina, urineblaas, baarmoeder en de darm verzakken.

Wanneer de blaas en de baarmoeder in de richting van de vagina uitzakken leidt dit naast urineverlies ook vaak tot prolaps-gevoel (“op een bal zitten”).

Tijdens de menopauze (overgang) vindt opnieuw een toename in het aantal vrouwen met incontinentie plaats. Ook bij mannen komt incontinentie steeds meer voor. Een marktonderzoeksbureau rekende voor dat aan het begin van de 21ste eeuw in Nederland naar schatting zo’n 1 miljoen mensen klachten hebben die te maken hebben met een “overactieve blaas”. Wanneer de blaas niet meer goed functioneert, kan dat meerdere oorzaken hebben. De oorzaak kan de blaas zelf zijn, de bekkenbodem, of de zenuwen die niet goed doorgeven wanneer de blaas vol of leeg is.

Verschillende soorten van urine-incontinentie

We kunnen onderscheid maken in verschillende soorten of vormen van urine-incontinentie. Bij ongewild urineverlies wordt vaak veroorzaakt door combinatie van oorzaken. Soms kan de oorzaak niet eens achterhaalt worden. Stress-incontinentie is urineverlies als gevolg van lichamelijke activiteiten. Vaak is er ook sprake van een verzakking door verzwakte bekkenbodemspieren.

Aandrang-incontinentie

Aandrang-incontinentie, ook wel urge-incontinentie komt vaker bij mannen dan bij vrouwen voor. De drang om te plassen (en druk op de blaas) is dan zo groot, dat je in je broek plast. In veel gevallen gaat er iets mis in de signalen, die de hersenen uitzenden naar de blaas. Het kan helpen jezelf te trainen en bij te houden hoe vaak je plast in relatie tot hoeveel je drinkt.
Andere oorzaken kunnen zijn: menopauze, blaasontsteking, blaassteen, blaasafwijkingen of neurologische problemen.

Zwangerschaps-incontinentie

Ongewild urineverlies komt in de zwangerschap regelmatig voor. Doordat je zwangere baarmoeder op je blaas drukt. Ook de sluitspier van je blaas kan onder invloed van zwangerschapshormonen (vermoedelijk relaxine), wat verweken. Incontinentie ontstaat vooral door verslapping van de spieren in je bekkenbodem onder invloed van progesteron. Vaak kun je door hoesten, niezen of lachen soms een beetje urine verliezen.

Sommige vrouwen hebben geen last van urineverlies, maar hebben het gevoel alsof er een bal of een baksteen in hun vagina hangt. Dit gevoel komt ook door een verzwakte bekkenbodem.

Adviezen: Probeer bekkenbodemoefeningen te doen. Na de bevalling moet dit vanzelf overgaan. Blijft het aanhouden, bezoek dan je huisarts die je dan kan doorverwijzen naar een gespecialiseerde fysiotherapeut.

Urineverlies als gevolg van de menopauze

Tijdens de menopauze gaat je lichaam minder oestrogeen (vrouwelijk hormoon) produceren. Dit leidt o.a. tot een (verdere) verzwakking van de bekkenbodemspieren en vele andere overgangsklachten. Ook neemt de kans op ontstekingen (o.a. blaasontsteking) toe, doordat bijvoorbeeld het slijm van de vagina minder oestrogeen bevat.

Wanneer de urineblaas duidelijk verzakt is spreekt men van een cystocele. Een cystocele is een verzakking van de vaginavoorwand met de daarachter gelegen blaas en een rectocele is een verzakking van de vagina-achterwand met de daarachter gelegen endeldarm. Bij het plassen kan dan urine in de blaas achterblijven. Die urine komt dan later met kleine beetjes vrij.

Oplossingen voor ongewild urineverlies

Het is altijd belangrijk om een arts te raadplegen bij urineverlies. Samen kun je ontdekken wat de oorzaak is en wat er aan te doen is. Naast oefeningen zijn er veel medicijnen die je kunnen helpen. In sommige gevallen kan een operatie helpen.

Het probleem is niet altijd op te lossen. Er bestaan diverse producten die u helpen de ongemakken zoveel mogelijk te verhelpen.